Chapter Chosen

રચના

Book Chosen

ગણિત ધોરણ ૧૦

Subject Chosen

ગણિત

Book Store

Download books and chapters from book store.
Currently only available for
CBSE Gujarat Board Haryana Board

Previous Year Papers

Download the PDF Question Papers Free for off line practice and view the Solutions online.
Currently only available for
Class 10 Class 12
વર્તુળની બહારના બિંદુમાંથી વતુળના સ્પર્શકોની રચના કરો. 
3 સેમી ત્રિજ્યાવાળું અને O કેન્દ્રવાળું એક વર્તુળ આપેલું છે. OP = 7 સેમી થાય તેવું એક બિંદુ P છે. આ બિંદુ Pમાંથી વર્તુળને સ્પર્શક દોરો. 

આપેલ ત્રિકોણને સમરૂપ આપેલ સ્કેલમાપન પ્રમાણેના ત્રિકોણની રચના કરો. 
સ્કેલમપન 1 કરતાં ઓછું છે. એટલે કે એવા ત્રિકોણની રચના કરવી છે કે જેની બાજુઓનાં માપ એ આપેલા ત્રિકોણની અનુરૂપ બાજુઓનાં માપ કરતાં નાનાં હોય. 

∆ABC રચો કે જેથી બાજુઓનાં માપ તેને સમરૂપ APQની અનુરૂપ બાજુઓનાં માપના bold 2 over bold 5 ગણા હોય. 

આપેલ રેખાખંડને ત્રણ એકરૂપ ભાગમાં વિભાજીત કરો. 

કેન્દ્ર ન આપ્યું હોય તો વર્તુળની બહારના બિંદુમાંથી વર્તુળને સ્પર્શકોની એક જોડ દોરો. 

Advertisement
આપેલ ત્રિકોણને સમરૂપ આપેલ સ્કેલમાપન પ્રમાણેના ત્રિકોણની રચના કરો. 
સ્કેલમાપન 1 કરતાં વધારે છે એટલે કે આપેલ બાજુવળા ત્રિકોણ કરતાં મોટી બાજુવાળા ત્રિકોણની રચના કરવી છે. 
∆APQની બાજુઓનાં માપથી ગણા માપવાળી અનુરૂપ બાજુઓવાળા સમરૂપ ∆ABCની રચના કરો. 

પક્ષ : ∆APQ આપેલ છે. 

કૃત્ય : ∆ABCઅને ∆APQની અનુરૂપ બાજુઓનો ગુણોત્તર 4:3 હોય તેવા ∆APQને સમરૂપ ∆ABCની રચના કરીશું. 



રચનાનામુદ્દા : 

(1) top enclose bold APસાથે લઘુકોણ બનાવે તેવી રીતે બિંદુ Qએ bold AP with bold left right arrow on top ના જે અર્ધતલમાં છે તેના વિરુદ્ધ અર્ધતલમાં bold AX with bold rightwards arrow on top દોર્યું. 

(2) અનુકૂળ ત્રિજ્યા લઈ, Aને કેન્દ્ર લઈ bold AX with bold rightwards arrow on top ને A1માં છેદતું એક ચાપ દોર્યું. આજ પ્રમાણે A1ને કેન્દ્ર લઈ તે જ ત્રિજ્યા રાખી bold AX with bold rightwards arrow on top ને A2માં છેદે તે પ્રમાણે એક બીજું ચાપ દોર્યુ કે જેથી A-A1-A2 થાય. આ જ પ્રમાણે આ રીતે અનુક્રમે Akને કેન્દ્ર લઈ એટલી જ ત્રિજ્યા રાખી bold AX with bold rightwards arrow on top ને Ak+1માં છેદે તેવું ચાપ દોર્યું કે જેથી Ak-1-Ak - Ak+1 થાય; જ્યાં k =2, 3. આમ, આપણને પર ચાર બિંદુઓA1, A2, A3, A4 મળે કે જેથી AA1 = A1A2, = A2A3 = A3A4 થાય.  

(3)top enclose bold A subscript bold 3 bold P end enclose દોર્યો. 

(4) A4માંથી top enclose bold A subscript bold 3 bold P end enclose ને સમાંતર એક કિરણ દોર્યું, જે bold AP with bold rightwards arrow on top ને Bમાં છેદે. 

(5) Bમાંથી top enclose bold PQને સમાંતર એક કિરણ દોર્યું, જે top enclose bold AQને Cમાં છેદે. 

આમ, આપેલ મપ પ્રમાણેનો ∆ABC તૈયાર થયો. 

Advertisement
Advertisement