CBSE
Gujarat Board
Haryana Board
Class 10
Class 12
અહીં, n ધન યુગ્મ પૂર્નાંક હોવાથી, કોઈક m N માટે n = 2m થશે.
જો m = 1 તો m(m + 1)(2m + 1)
જે 6 વડે વિભાજ્ય છે.
એ 6 વડે વિભાજ્ય છે.
એ 6 વડે વિભાજ્ય છે.
એ 24 વડે વિભાજ્ય છે.
[ પરિણામ (1) પરથી ]
જો m = 2 તો m(m + 1) (2m + 1)
જે વડે 6 વિભાજ્ય છે.
એ 6 વડે વિભાજ્ય છે.
એ 24 વડે વિભાજ્ય છે.
એ 24 વડે વિભાજ્ય છે.
[ પરિણામ (1) પરથી ]
હવે ધારો કે
m અથવા m + 1 માંથી એક યુગ્મ છે, કારણ કે તે બે ક્રમિક પૂર્ણાંકો છે.
એ હંમેશાં 2 વડે વિભાજ્ય છે.
વળી, એ ધન પૂર્ણાંક હોવાથી કોઈક માટે,
m = 3k અથવા m = 3k + 1 અથવા m = 3k + 2 થાય.
વિકલ્પ 1 :
m = 3k માટે,
m(m + 1) (2m + 1)
= 3k(3k + 1) (2(3k) + 1)
= 3[k(3k + 1) (6k + 1)],
જે 3 વડે વિભાજ્ય છે.
વિકલ્પ 2 :
m = 3k + 1 માટે,
m(m + 1) (2m + 1)
= (3k + 1) ((3k + 1) + 1) (2(3k + 1) + 1)
= (3k + 1)(3k+ 2)(6k + 3)
= 3[(3k + 1) (3k + 2)(2k+ 1)],
જે 3 વડે વિભાજ્ય છે.
વિકલ્પ 3 :
m = 3k + 2 માટે,
m(m +1)(2m + 1)
= (3k + 2) (3k + 2) + 1) (2 ( 3k + 2) + 1)
= (3k + 2) (3k +3) (6k + 5)
=3[(3k + 2) (k + 1) (6k + 5)],
જે 3 વડે વિભાજ્ય છે.
આમ, કોઈ પણ વિકલ્પમાં m(m + 1) (2m + 1) એ3 વડે વિભાજ્ય છે. ઉપરાંત m(m + 1)(2m + 1) તો 2 વડે વિભાજ્ય છે જ.
વળી, 2 અને 3 પરસ્પર અવિભાજ્ય હોવાથી
m(m + 1) (2m + 1) એ 2 × 3 = 6 વડે વિભાજ્ય છે.
4m(m + 1)(2m + 1) એ 24 વડે વિભાજ્ય છે.
n(n + 1) (n +2) એ 24 વડે વિભાજ્ય છે.
[પરિણામ (1) પરથી ]