Zigya Logo

Chapter Chosen
રચના

Book Chosen
ગણિત ધોરણ ૧૦

Subject Chosen
ગણિત

Book Store
Download books and chapters from book store.
Currently only available for
CBSE Gujarat Board Haryana Board

Previous Year Papers
Download the PDF Question Papers Free for off line practice and view the Solutions online.
Currently only available for
Class 10 Class 12
zigya logo

રચના
7.4 સેમી લંબાઇનો top enclose bold AB દોરી તેનું 5 : 7 ગુણોત્તરમાં વિભાજન કરો. 
Answer
    • રેખાખંડને આ જ ક્રમમાં 2 : 3 : 4 ગુણોત્તરના લંબાઇવાળા ત્રણ ભાગમાં વિભાજિત કરો. 
    Answer
    • 4 સેમી, 5 સેમી, 7 સેમી માપની બાજુવાળો એક ત્રિકોણ રચો અને પછી આ ત્રિકોણની બાજુઓને અનુરૂપ 2 : 3 ગુગુણોત્તર બાજુઓવાળા સમરૂપ ત્રિકોણની રચના કરો. 
    Answer
    • bold m bold space bold angle bold P bold space bold equals bold space bold 60 bold comma bold space bold m bold space bold angle bold Q bold space bold equals bold space bold 45 bold space અને સેમી માપવાળો દોરો. ની બાજુઓનાં માપથી ગણા માપવાળી અનુરૂપ બાજુવાળા સમરૂપ ની રચના કરો.
    Answer
    • Advertisement
    bold m bold space bold angle bold space bold ABC bold space bold equals bold space bold 90 bold comma bold space bold BC bold space bold equals bold space bold 4સેમી અને AC = 5 સેમી માપવાળો bold increment bold space bold ABC દોરો અને પછી bold 4 over bold 3 સ્કેલમાપવાળા bold increment bold space bold BXY  ની રચના કરો. 

    પક્ષ :

    bold increment bold space bold ABC     રચો,  જેમાં bold m bold space bold angle bold ABC bold space bold equals bold space bold 90 bold comma bold space bold BC bold space bold equals bold space bold 4 સેમી અને bold AC bold space bold equals bold space bold 5 સેમી હોય.

    કૃત્ય :

    bold increment bold space bold ABC     ને સમરૂપ bold increment bold space bold BXY રચવો છે, જેનું સ્કેલમાપન bold 4 over bold 3 હોય.




    રચનામુદ્દા :


    (1)  bold increment bold space bold ABCરચ્યો; જેમાં bold m bold space bold angle bold ABC bold space bold equals bold space bold 90 bold comma bold space bold BC bold space bold equals bold space bold 4 સેમી અને bold AC bold space bold equals bold space bold 5 સેમી છે.

    (2) bold BC with bold left right arrow on top ના જે અર્ધતલમાં A છે તેનાથી વિરુદ્વ અર્ધતલમાં bold BN with bold rightwards arrow on top દોર્યું, જેથી bold angle bold CBN લઘુકોણ બને.

    (3) અનુકૂળ ત્રિજ્યા અને B કેન્દ્ર લઈ વર્તુળનું ચાપ દોર્યું, જે bold BN with bold rightwards arrow on top ને bold B subscript bold 1 માં છેદે. તે જ ત્રિજ્યા અને bold B subscript bold 1 કેન્દ્ર લઈને વર્તુળનું ચાપ દોર્યું, જે bold BN with bold rightwards arrow on top ને bold B subscript bold 2 માં છેદે, જેથી bold B bold space bold minus bold space bold B subscript bold 1 bold space bold minus bold space bold B subscript bold 2 થાય. તે જ પ્રમાણે આગળ વધતાં અનુક્રમે bold B subscript bold k ને કેન્દ્ર લઈ અને તે જ ત્રિજ્યા રાખી bold BN with bold rightwards arrow on top ને bold B subscript bold k bold space bold plus bold space bold 1 end subscript માં છેદતું ચાપ દોર્યું, જેથી bold B subscript bold k bold space bold minus bold space bold 1 end subscript bold space bold minus bold space bold B subscript bold k bold space bold minus bold space bold B subscript bold k bold space bold plus bold space bold 1 end subscript થાય; જ્યાં K = 2, 3.

    (4) top enclose bold B subscript bold 3 bold C end enclose દોર્યો.

    (5) bold B subscript bold 4 માંથી top enclose bold B subscript bold 3 bold C end enclose ને સમાંતર કિરણ દોર્યું, જે bold BC with bold rightwards arrow on top ને X માં છેદે.

    (6) X માંથી top enclose bold CA ને સમાંતર કિરણ દોર્યું, જે bold BA with bold rightwards arrow on top ને Y માં છેદે.

    આમ, આપેલ માપ પ્રમાણેનો bold increment bold space bold BXY તૈયાર થયો.

    યથાર્થતા : bold increment bold space bold BB subscript bold 4 bold X માં B - B3 - B4,  B - C - X અને top enclose bold B subscript bold 3 bold C end enclose bold space bold vertical line bold vertical line bold space top enclose bold B subscript bold 4 bold X end enclose bold space bold.
     
    bold therefore bold space bold BX over bold BC bold space bold equals bold space fraction numerator bold BB subscript bold 4 over denominator bold BB subscript bold 3 bold space end fraction bold space bold equals bold space bold 4 over bold 3

         તે જ રીતે bold increment bold space bold BXY bold B bold space bold minus bold space bold C bold space bold minus bold space bold X bold comma bold space bold B bold space bold minus bold space bold A bold space bold minus bold space bold Y bold space bold અન ે bold space top enclose bold AC bold space bold vertical line bold vertical line bold space top enclose bold XY bold. bold space bold therefore bold space bold BY over bold BA bold space bold equals bold space bold BX over bold BC bold space bold equals bold space bold 4 over bold 3

    પક્ષ : રચો જેમાં સેમી અને સેમી હોય. કૃત્ય : ને સમરૂપ રચવો છે, જેનું સ્કેલમાપન હોય. 
    રચના મુદ્દા : (1) રચ્યો; જેમાં સેમી અને સેમી છે. 
    (2) ના જે અર્ધતલમાં છે તેનાથી વિરુદ્વ અર્ધતલમાં દોર્યું, જેથી લઘુકોણ બને. 
    (3) અનુકૂળ ત્રિજ્યા અને કેન્દ્ર લઈ વર્તુળનું ચાપ દોર્યું, જે ને માં છેદે. તે જ ત્રિજ્યા અને કેન્દ્ર લઈને વર્તુળનું ચાપ દોર્યું, જે ને માં છેદે, જેથી થાય. તે જ પ્રમાણે આગળ વધતાં અનુક્રમે ને કેન્દ્ર લઈ અને તે જ ત્રિજ્યા રાખી ને માં છેદતું ચાપ દોર્યું, જેથી થાય; 
    (4) દોર્યો. 
    (5) માંથી ને સમાંતર કિરણ દોર્યું, જે ને માં છેદે. 
    (6) માંથી ને સમાંતર કિરણ દોર્યું, જે ને માં છેદે. 
    આમ, આપેલ માપ પ્રમાણેનો તૈયાર થયો. 
    યથાર્થતા : માં 
    તે જ રીતે માં 
    Answer
    • Advertisement
    Advertisement

    Switch

    flexipad
    flexipad