Chapter Chosen

રચના

Book Chosen

ગણિત ધોરણ ૧૦

Subject Chosen

ગણિત

Book Store

Download books and chapters from book store.
Currently only available for
CBSE Gujarat Board Haryana Board

Previous Year Papers

Download the PDF Question Papers Free for off line practice and view the Solutions online.
Currently only available for
Class 10 Class 12
Advertisement
7.4 સેમી લંબાઇનો top enclose bold AB દોરી તેનું 5 : 7 ગુણોત્તરમાં વિભાજન કરો. 

પક્ષ :

7.4 સેમી લંબાઇનો top enclose bold AB આપેલ છે.
કૃત્ય : top enclose bold AB નું 5 : 7 ના ગુણોત્તરમાં વિભાજન કરવાનું છે.


રચનાના મુદ્દા :


(1) 7.4 લંબાઇના top enclose bold AB ને સમાવતી bold AB with bold left right arrow on top ના ભિન્ન અર્ધતલમાં bold AX with bold rightwards arrow on top અને bold BY with bold rightwards arrow on top એવા દોર્યા, જેથી bold angle bold space bold XAB અને bold angle bold YBA એકરૂપ લઘુકોણો હોય.

(2) અનુકૂળ ત્રિજ્યા લઈ, A ને કેન્દ્ર લઈ bold AX with bold rightwards arrow on top ને A1 માં છેદતું એક ચાપ દોર્યું. તે જ ત્રિજ્યા રાખી, A1 ને કેન્દ્ર લઈ bold AX with bold rightwards arrow on top ને A2 માં છેદતું એક ચાપ એવી રીતે દોર્યું કે જેથી A - A1 - A2 થાય. તે જ પ્રમાણે આગળ વધતાં અનુક્રમે AK ને કેન્દ્ર લઈ અને તે જ ત્રિજ્યા રાખી bold AX with bold rightwards arrow on top ને Ak + 1 માં છેદતું ચાપ દોર્યું કે જેથી Ak - 1 - A- Ak + 1 થાય; જ્યાં k = 2, 3, 4. આમ, આપણને bold AX with bold rightwards arrow on top પર પાંચ બિંદુઓ A1, A2, A3, A4, A5 એવાં મળ્યાં કે જેથી AA1 = A1A2 = A2A3 = A3A4 = A4A5 થાય.

(3) હવે, તે જ ત્રિજ્યા લઈ B બિંદુથી શરૂ કરીને bold BY with bold rightwards arrow on top પર સાત બિંદુઓ B1, B2,  B3, B4, B5, B6 B7  એવાં મેળવ્યાં જેથી BB1 = B1B2 = ... = B6B7 થાય.

(4) top enclose bold A subscript bold 5 bold B subscript bold 7 end enclose દોરી જે top enclose bold AB ને M બિંદુમાં છેદે છે.

આમ, bold M bold space bold element of bold space top enclose bold AB મળે છે, જે top enclose bold AB નૂં 5 : 7 ના ગુણોત્તરમાં વિભાજન કરે છે.

યથાર્થતા :

આપણે bold AA subscript bold 5 over bold BB subscript bold 7 bold space bold equals bold space bold 5 over bold 7 તેવી રચના કરેલ છે.

bold AB with bold rightwards arrow on top bold space bold vertical line bold vertical line bold space bold BY with bold rightwards arrow on top bold spaceહોવાથી bold increment bold space bold AA subscript bold 5 bold M અને bold increment bold BB subscript bold 7 bold M ની સંગતતા bold AA subscript bold 5 bold M bold space bold left right arrow bold space bold BB subscript bold 7 bold M સમરૂપતા છે. તેથી bold AM over bold BM bold space bold equals bold space fraction numerator bold AA subscript bold 5 over denominator bold BB subscript bold 7 bold space end fraction bold space bold equals bold space bold 5 over bold 7 થાય.


Advertisement
bold m bold space bold angle bold P bold space bold equals bold space bold 60 bold comma bold space bold m bold space bold angle bold Q bold space bold equals bold space bold 45 bold space અને સેમી માપવાળો દોરો. ની બાજુઓનાં માપથી ગણા માપવાળી અનુરૂપ બાજુવાળા સમરૂપ ની રચના કરો.

bold m bold space bold angle bold space bold ABC bold space bold equals bold space bold 90 bold comma bold space bold BC bold space bold equals bold space bold 4સેમી અને AC = 5 સેમી માપવાળો bold increment bold space bold ABC દોરો અને પછી bold 4 over bold 3 સ્કેલમાપવાળા bold increment bold space bold BXY  ની રચના કરો. 

રેખાખંડને આ જ ક્રમમાં 2 : 3 : 4 ગુણોત્તરના લંબાઇવાળા ત્રણ ભાગમાં વિભાજિત કરો. 

સેમી, 5 સેમી, 7 સેમી માપની બાજુવાળો એક ત્રિકોણ રચો અને પછી આ ત્રિકોણની બાજુઓને અનુરૂપ 2 : 3 ગુગુણોત્તર બાજુઓવાળા સમરૂપ ત્રિકોણની રચના કરો. 

Advertisement