Book Store

Download books and chapters from book store.
Currently only available for.
CBSE

Subject

વિજ્ઞાન્

Class

GSEB Class 10
Advertisement
zigya logo

GSEB વિજ્ઞાન્ 2013 Exam Questions

Long Answer Type

71. શ્વસન એટલે શું ? મનુષ્યના શ્વસનતંત્રની સમજૂતી આપો. (આકૃતિ જરૂરી નથી) 

Advertisement
72. પોષણ એટલે શું ? આકૃતિ સાથે અમીબામાં પોષણની સમજૂતી આપો. 

ખોરાકનાં પોષક તત્વોનો કાર્યશક્તિ મેળવવા, વૃદ્ધિ અને અન્ય જૈવિક ક્રિયાઓ જાળવી રાખવા શરીરમાં ઉપયોગ કરવાની ક્રિયાને પોષણ કહેવાય છે.

અમીબામાં પોષણની સમજૂતી નીચે પ્રમાણે છે.

અમીબા એકકોષી પ્રાણી છે. તેમાં પ્રણીસમ પોષણપદ્ધતિ જોવા મળે છે. અમીબામાં ખોરાક મેળવવાની પદ્ધતિને કોષીય ઘનભક્ષણ કહેવાય છે.



અમીબામાં પોષણમાં સમાવિષ્ટ પ્રક્રિયાઓ :

ખોરાક અંતઃગ્રહણ : અમીબા ખોરાકના કણ(ભક્ષ્ય)ની આસપાસ હંગામી ધોરણે ખોટા પગનું નિર્માણ કરી, ખોરાકને સંપૂર્ણપણે આવરી લે છે. ખોટા પગ વડે આવરિત ખોરાક કોષરસમાં પ્રવેશ પામી અન્નધાની બનાવે છે.

પાચન : અમીબામાં કોષાંતરીય પાચન જોવા મળે છે. કોષમાં લાયસોઝોમમાં રહેલા પાચક ઉત્સેચકો દ્વારા અન્નધાનીમાં રહેલા ખોરાકનું પાચન થાય છે.

શોષણ : અન્નધાનીમાંનો પાચિત ખોરાક પ્રસરણ દ્વારા કોષરસમાં સીધેસીધો શોષાય છે.

પરિપાચન : પાચિત ખોરાકનો કેટલોક ભાગ સ્વસન દ્વારા શક્તિ મેળવવામાં વપરાય છે અને બાકી રહેલો ભાગ અમીબામાં વૃદ્ધિ માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.

મળોત્સર્જન : અન્નધાનીમાં રહેલા અપાચિત શેષ દ્રવ્યો કોષરસસ્તર તોડી કોષમાંથી બહાર ફેંકાય છે.

આમ, અમીબાના પોષણમાં અંતઃગ્રહણ, પાચન, પરિપાચન અને મળૉત્સર્જ જેવી ક્રિયાઓ સંકળાય છે.


Advertisement
73.
ધાતુનું વિશુદ્ધિકરણ એટલે શું ? કૉપરના શુદ્ધિકરણની વિદ્યુત વિભાજન પદ્ધતિનું આકૃતિ દોરી વર્ણન કરો. 

74.
કાચી ધાતુનું સંકેંદ્રણ એટલે શું ? સલ્ફાઈડ ખનીજવાળી કાચીધાતુનું સંકેંદ્રણ આકૃતિ દોરી વર્ણન કરો. 

Advertisement