Chapter Chosen

ત્રિકોણની સમરૂપતા

Book Chosen

ગણિત ધોરણ ૧૦

Subject Chosen

ગણિત

Book Store

Download books and chapters from book store.
Currently only available for
CBSE Gujarat Board Haryana Board

Previous Year Papers

Download the PDF Question Papers Free for off line practice and view the Solutions online.
Currently only available for
Class 10 Class 12

ABCDમાં  bold P bold space bold element of bold space top enclose bold AB bold space bold comma bold space bold Q bold space bold element of bold space top enclose bold BC bold space bold comma bold space bold R bold space bold element of bold space top enclose bold CD bold space bold અન ે bold space bold S bold space bold element of bold space top enclose bold DA એવા બિંદુઓ છે કે જેથી bold AB over bold PB bold equals bold space bold CR over bold RD bold અન ે bold space bold CQ over bold QB bold space bold equals bold space bold CR over bold RD  સાબિત કરો કે, top enclose bold PR bold space bold parallel to bold space top enclose bold QR


Advertisement
નીચેની આકૃતિઓમાં બતાવેલા ત્રિકોણો સમરૂપ છે કે નહિ તે ચકાસો. 


આકૃતિમાં ∆ABC અને ∆PQR બંને સમબાજુ ત્રિકોણો છે. સમબાજુ ત્રિકોણના દરેક ખૂણાનું માપ 60 હોય. માટે m∠A = m∠B = m∠C = 60 અને m∠P = m∠Q = m∠R = 60.

આમ, ∠A≅∠P, ∠B≅∠Q, અને ∠m≅∠R મળે.

∆ABC અને ∆PQR સમબાજુ ત્રિકોણો છે.


∴ AB = BC = CA = p (ધારો) જ્યાં, p>0


∴ PQ = QR = RP = q (ધારો) જ્યાં q>0


અહીં, p અને q ત્રિકોણની બાજુઓનાં માપ હોવાથી, p > 0 તથા q > 0.

bold હવ ે bold comma bold space bold AB over bold PQ bold equals bold p over bold q bold comma bold BC over bold QR bold equals bold p over bold q bold અન ે bold space bold CA over bold RP bold equals bold p over bold q

bold એટલ ે bold space bold ક ે bold comma bold space bold AB over bold PQ bold equals bold BC over bold QR bold equals bold CA over bold RP bold equals bold p over bold q bold greater than bold 0 bold.


આમ, ∆ABC અને ∆PQR ની સંગતતા ABCPQR માટે અનુરૂપ ખૂણાઓ એકરૂપ છે તથા અનુરૂપ બાજુઓનાં માપ સમપ્રમાણમાં છે. માટે સંગતતા ABCPQR માટે ∆ABC∆PQR છે.


નોંધ : ∆ABC અને ∆PQR સમબાજુ ત્રિકોણો હોવાથી તેમની બધી જ છ સંગતતા સમરૂપતાં છે.


Advertisement
સમરૂપતાના મૂળભૂત પ્રમેયના પ્રતિમેયનો ઉપયોગ કરી સાબિત કરો કે, કોઈ પણ ચતુષ્કોણની બાજુઓનાં મધ્યબિંદુઓ સમાંતરબાજુ ચતુષ્કોણના શિરોબિંદુઓ છે. 

નીચેની આકૃતિઓમાં બતાવેલા ત્રિકોણો સમરૂપ છે કે નહિ તે ચકાસો. 


∆ABCમાં bold D bold space bold element of bold space top enclose bold BCઅને B-D-C, ∠ADB અને ∠ADCના દ્વિભાજકો અને ને અનુક્રમે P અને Q માં છેદે છે. સાબિત કરો કે,

AP×AQ×BD×DC=AD2×PB×QC

આ પરથી સાબિત કરો કે, જો bold PQ with bold left right arrow on top bold space bold parallel to bold space bold BC with bold left right arrow on top હોય, તો D એ top enclose bold BCનું મધ્યબિંદુ થાય.


Advertisement