Press "Enter" to skip to content

Posts published by “Pankaj Patel”

कक्षा 12 मे जीव विज्ञान पसंद था फिर भी Talod कॉलेज से रसायण विज्ञान के साथ B.sc किया। बाद मे स्कूल ऑफ सायन्स गुजरात युनिवर्सिटी से भूगोल के साथ M.sc किया। विज्ञान का छात्र होने के कारण भूगोल नया लगा फिर भी नकशा (Map) समजना और बनाना जैसी पूरानी कला एवम रिमोट सेंसिंग जैसी नयी तकनिक भी वही सीखी। वॉशिंग पाउडर बनाके कॅमिकल कारखाने का अनुभव हुआ तो फूड प्रोसेसिंग करके बिलकुल अलग सिखने को मिला। मशरूम के काम मे टिस्यु कल्चर जैसा माईक्रो बायोलोजी का काम करने का सौभाग्य मिला। अब शिक्षा के क्षेत्र मे हुं, अब भी मै मानता हूँ कि किसी एक क्षेत्र मे महारथ हासिल करने से अलग-अलग क्षेत्रो मे सामान्य ज्ञान बढाना अच्छा है।
Follow his work at www.zigya.com

મહેનત ઉદ્યમ પુરુષાર્થ પરિશ્રમ

Pankaj Patel 0

મહેનત માટેના અનેક સમાનર્થી શબ્દો મળે છે. એટલું જ નહીં મહેનતનું જીવનમાં અગત્ય પણ ખાસ છે એ આપણે સૌ જાણીએ છીએ. અહી પરિશ્રમ, ઉદ્યમ કે પુરુષાર્થ ને લગતા મહાપુરુષોના વિચારો…

કાળી ચૌદશ – શક્તિની ઉપાસનાનું પર્વ

Pankaj Patel 2

કાળી ચૌદશ એ દિવાળીના અગાઉના દિવસે એટલે કે આસો વદ ચૌદશના દિવસે ઉજવાતો તહેવાર છે. આ દિવસ શક્તિની ઉપાસનાનો દિવસ છે. મહાકાળી, બજરંગ બલી, ઘંટાકર્ણ મહાવીર, વગેરેની પૂજાનું પર્વ છે.…

ધનતેરસ – ભગવાન ધન્વંતરિ અને લક્ષ્મી પૂજન

Pankaj Patel 3

ધનતેરસ એ કારતક વદ તેરસ એટલે કે દિવાળી અગાઉના બે દિવસે ઉજવાતો તહેવાર છે. ધનતેરસના દિવસે ખાસ મહત્વનો રિવાજ કે વિધિ ધન (સોનું, ચાંદી વગેરે) ખરીદવાનો છે. આ દિવસ ખરીદીમાં…

વાઘ બારસ – દિવાળી તહેવારોની શરૂઆત

Pankaj Patel 0

વાઘ બારસ એ દિવાળીના તહેવારોની શરૂઆત છે. આસો વદ બારસ એટલે વાઘ બારસ. ગુજરાતના આદિવાસી વિસ્તારોમાં (ખાસ કરીને પૂર્વીય પટ્ટામાં) વાઘ અને તેના જેવા જંગલી પ્રાણીઓથી રક્ષણ અર્થે ઈશ્વરની પૂજા…

ઉદારતા અને કંજુસાઈ મહાપુરુષોના શબ્દોમાં

Pankaj Patel 7

ઉદારતા કે કંજુસાઈ વિષે ઘણા મહાનુભાવોએ કહ્યું છે. તેજ રીતે દયા અને દાન વિશેના પણ ઘણા સુવિચારો મળી આવશે. આ માનવીના અંદરના ગુણ છે. જે તેની માણસ તરીકેની ઊંચાઈ કે…

31 October Historical Events મહત્વના બનાવો

Pankaj Patel 0

31 October Before independence – આઝાદી પૂર્વે 31 October 1843 Tarkanath Gangopadhyay, first realistic social novelist of Bengal, was born. બંગાળના પ્રથમ વાસ્તવિક સામાજિક નવલકથાકાર તારકનાથ ગંગોપાધ્યાયનો જન્મ. 31 October…

30 October Historical Events મહત્વના બનાવો

Pankaj Patel 0

30 October Before independence – આઝાદી પૂર્વે 30 October 1883 Swami Dayanand Saraswati, founder of Arya Samaj, died in Ajmer. આર્યસમાજના સ્થાપક સ્વામી દયાનંદ સરસ્વતીનું અજમેરમાં અવસાન. 30 October 1887…

અજમો – આપણા રસોડાનું ઔષધ

Pankaj Patel 0

અજમો (શાસ્ત્રીય નામ: ટ્રેચીસ્પરમમ એમ્મી – Trachyspermum ammi), આ ભારતમાં અને પૂર્વ સમીપ વિશ્વમાં મળી આવતો એક છોડ છે. તેના છોડ ને અજમાનો છોડ અને તેના બીજ ને અજમો કહેવાય…

અખરોટ – ઉત્તમ આહાર અને રોગોમાં ઉપયોગી ઔષધ

Pankaj Patel 2

અખરોટ એ એક જાતનું ફળ છે, જે ખાસ કરીને સુકા મેવા તરીકે ખાવાના ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે. અખરોટનું બાહ્ય આવરણ લાકડા જેવું ખૂબ જ સખત હોય છે તેમ જ અંદરનો…

25 October Historical Events મહત્વના બનાવો

Pankaj Patel 0

25 October Before independence – આઝાદી પૂર્વે 25 October 1296 Saint Gyaneshwar passed away. (Samadhee). સંત જ્ઞેનેશ્વરનું અવસાન થયું. (સમાધિ). 25 October 1932 Pearless’ investment company was established. ‘પિયરલેસ’ રોકાણ…

24 October Historical Events મહત્વના બનાવો

Pankaj Patel 0

24 October Before independence – આઝાદી પૂર્વે 24 October 1505 Don Francis-Di-Almeda of Portugal arrived at Cochin as Viceroy of India. પોર્ટુગલના ડોન ફ્રાન્સિસ-ડી-આલ્મેડા ભારતના વાઇસરોય બની કોચીન પહોંચ્યા. 24…

ઈશ્વર સર્વત્ર વ્યાપ્ત પણ દિલમાં નહીં તો ક્યાંય નહીં

Pankaj Patel 7

ઈશ્વર પૂર્ણ કવિ છે જે સ્વયં પોતાની રચનાઓનો અભિનય કરે છે. – રોબટ બ્રાઉનિંગ ઈશ્વર નિરાકાર છે. તેનું દર્શન આંખથી નહિ પણ શ્રદ્ધાથી થાય છે. – ગાંધીજી આ આખુ જગત…

ઈચ્છા અપેક્ષા આકાંક્ષા વિષેના કેટલાક વિચારો

Pankaj Patel 0

માનવીની ઈચ્છા જ એની અપૂર્ણતા પ્રગટ કરે છે. – એમર્સન ઈચ્છાઓ આકાશના જેવી અનંત છે. – પ્રાકૃત કહેવત. કોઈ પણ અપેક્ષા ન રહે ….. એ એક માત્ર અપેક્ષા છે. –…

હજારો નિરાશામાં અમર આશા છુપાઈ છે

Pankaj Patel 0

આશા – નિરાશાને સાંકળીને અનેક સુવાક્યો, સુવિચારો અને મહાનુભાવો દ્વારા ઉચ્ચારાયેલ વાક્યો પ્રચલિત છે. અહી કેટલાક ‘વિણેલાં મોતી’ રજૂ કર્યા છે.   આશા, એ ફૂલ વિના મધ બનાવનારી મધમાખી છે.…

પંચાયતીરાજ અને વિવિધ સમિતિઓ

Pankaj Patel 0

પંચાયતીરાજ ના સુધારા અને તેને લોકાભિમુખ બનાવવા જુદા જુદા સમયે વિવિધ સમિતિઓની રચના કરવામાં આવેલ. અને તેમની ભલામણો અનુસાર પંચાયતીરાજ માં અનેક વ્યાપક સુધારા કરવામાં આવેલ છે. જેનો આ લેખમાં…

પ્રસન્નતા અથવા આનંદ – જીવનનો મર્મ

Pankaj Patel 3

પ્રસન્નતા એવી વસ્તુ છે કે, જેમાં વ્યક્તિને શક્તિ મળે છે. શરીર મજબૂત થાય છે અને મગજનો વિકાસ થાય છે. – રવિન્દ્રનાથ ટાગોર.   પ્રસન્નતા વસંતની જેમ દિલની તમામ કળીઓને ખુલેલી…

આત્મ વિશ્વાસ સફળતાનું પ્રથમ રહસ્ય છે

Pankaj Patel 4

આત્મ વિશ્વાસ સફળતાનું પ્રથમ રહસ્ય છે. -એમર્સન આત્મ વિશ્વાસ અથવા પોતાની જાત પરનો વિશ્વાસ એ જગતમાં જીત મેળવી આપે છે. આત્મવિશ્વાસ નું મહત્વ સમજાવવા કેટલાક મહાનુભાવોના અવતરણો રજૂ કર્યા છે.…

16 October ભારતીય ઇતિહાસના અગત્યના બનાવો

Pankaj Patel 0

16 October આઝાદી પૂર્વેના બનાવો 16 October -1788 Maratha’s crowned Shahaalam as king of Delhi. મરાઠાઓએ શાહઆલમને દિલ્હીના રાજા તરીકે તાજ પહેરાવ્યો. 16 October -1878 Vallathol Narayana Menon, great freedom…

14 October ભારતીય ઇતિહાસના અગત્યના બનાવો

Pankaj Patel 0

14 October આઝાદી પૂર્વેના બનાવો 14 October -1884 Lala Har Dayal, revolutionary, nationalist and freedom fighter, was born at Delhi. ક્રાંતિકારી, રાષ્ટ્રવાદી અને સ્વતંત્રતા સેનાની, લાલા હર દયાલનો દિલ્હી ખાતે…

અભિમાન – આ અહં જ અમારી સીમા છે – સુરેશ દલાલ

Pankaj Patel 0

અભિમાન – ‘આ અહં જ અમારી સીમા છે’ – સુરેશ દલાલ અભિમાન  માટે દરેક સંત મહાત્માએ, વિચારકે, ધર્મચાર્યોએ ખૂબ કહ્યું છે. પણ અફસોસ કે માણસને અભિમાનનું જ્ઞાન જ નથી હોતું.…

13 October ભારતીય ઇતિહાસના મહત્વના બનાવો

Pankaj Patel 0

13 October આઝાદી પૂર્વેના બનાવો 13 October -1240 Razia Sultan, first lady ruler of Delhi throne, passed away in a battle. દિલ્હીની ગાદી પર બેસનાર પ્રથમ મહિલા શાસક રઝીયા સુલ્તાનનું…

12 October ભારતીય ઇતિહાસના અગત્યના બનાવો

Pankaj Patel 0

12 October આઝાદી પૂર્વેના બનાવો 12 October -1860 Sir Henry G W Smith, leader of British-Indian forces, passed away at the age of 73. બ્રિટિશ-ભારતીય સંરક્ષણ દળોના વડા, સર હેનરી…

11 October ભારતીય ઇતિહાસના મહત્વના બનાવો

Pankaj Patel 10

11 October ભારતના ઇતિહાસના આઝાદી પૂર્વેના અગત્યના બનાવો. 11 October -1737 A violent earthquake and cyclone hit Calcutta which claimed 3,00,000 lives. ભયાનક ભૂકંપ અને ચક્રવાતે કલકત્તાને ધમરોળયું. અંદાજે 3,00,000…

1857 ના સ્વાતંત્ર સંગ્રામ બાદ પંચાયતી રાજનો વિકાસ

Pankaj Patel 2

1857 ના સ્વાતંત્ર સંગ્રામ બાદ પંચાયતી રાજનો વિકાસ પંચાયતી રાજનો વિકાસ થવામાં 1857ના સ્વાતંત્ર સંગ્રામનું મહત્વનુ યોગદાન છે. અંગ્રેજી શાસન દરમિયાન બીજા અનેક નાના મોટા વિરોધ થયેલા, પરંતુ 1857નો સ્વતંત્ર…

10 October ભારતીય ઇતિહાસના મહત્વપૂર્ણ બનાવો

Pankaj Patel 10

10 October ભારતના ઇતિહાસના આઝાદી પૂર્વેના અગત્યના બનાવો. 10 October -1756 Clive sailed from Madras, to capture Calcutta, with a large naval fleet consisting of 900 European and 1500 Indian…

પંચાયતી રાજનો પૂર્વાર્ધ

Pankaj Patel 3

પંચાયતી રાજનો પૂર્વાર્ધ પંચાયતી રાજનો પૂર્વાર્ધ – આ પ્રકરણમાં આપણે પ્રાચીન સમયથી શરૂ કરી દ્વિતીય  વિશ્વયુદ્ધ સુધીનો સમયગાળો તપાસીશું. પંચાયત શબ્દ એ પંચ અને આયત પરથી ઉતરી આવેલ છે. પંચ…

Inspirational Quote हिन्दी में

Pankaj Patel 0

Inspirational Quote हिन्दी में Inspirational Quote हिन्दी में लिखना मेरे लिए सामान्य नहीं है। क्योकि मै ज़्यादातर गुजराती मे लिखता हूं। पर कुछ बाते किसी खास भाषा मे ही सही…

9 October ભારતીય ઇતિહાસના અગત્યના બનાવો

Pankaj Patel 0

9 October ભારતના ઇતિહાસના આઝાદી પૂર્વેના અગત્યના બનાવો. 9 October -1874 Nicholas Roerich, great professor, master, artist, scientist, educator, writer, designer, poet, explorer and humanitarian, was born in St. Petersburg,…

પંચાયતી રાજ – દરેક સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષામાં ઉપયોગી

Pankaj Patel 0

મિત્રો, Zigya ગુજરીતી, હિન્દી અને અંગ્રેજી ભાષામાં સામાન્ય રીતે ધોરણ 8 થી 12 ના વિદ્યાર્થીઓ માટે અભ્યાસ સાહિત્ય, વિના મુલ્યે પૂરુ પાડે છે. આ તમામ ધોરણો અને ગુજરાત બોર્ડ, CBSE…

આત્મા – સૌથી સૂક્ષ્મ સૌથી ઉપર

Pankaj Patel 0

આત્મા-સૌથી સૂક્ષ્મ સૌથી ઉપર. આત્મા માટે અથવા કહો કે અંતરઆત્મા કે અંત:કરણને સમજાવવા ગ્રંથ પણ નાના પડે. અહી કેટલાક મહાનુભાવોના વિચાર દર્શાવ્યા છે. કહેવાય છે કે જે જેટલું મોટું હોય…

8 October ભારતીય ઇતિહાસના મહત્વના બનાવો

Pankaj Patel 0

8 October ભારતના ઇતિહાસના આઝાદી પૂર્વેના અગત્યના બનાવો. 8 October -1911 Ramdas Katari, former Navy Chief, was born. ભૂતપૂર્વ નેવી ચીફ રામદાસ કાટારીનો તામિલનાડુના ચિઙ્ગ્લેપુટ ખાતે જન્મ. તેઓ ભારતીય નૌસેનાના…